_1693980289.gif "#")
एकात्मक र केन्द्रीकृत शासन प्रणालीमा अधिकारको केन्द्रीकरणले विकासमा असन्तुलन सिर्जना गरेको अनुभव गरी नागरिकहरूले सङ्घीय व्यवस्थाको पक्षमा आवाज उठाए । हुन पनि एकात्मक व्यवस्थामा सबै अधिकार र अवसरहरू केन्द्रमै थुप्रिएका थिए । राजधानीबाट टाढा–टाढा रहेका क्षेत्रहरू शासकका आँखामा पर्दैन थिए । त्यसैले दूरदराजका क्षेत्रमा विकास पुग्न सकेन । त्यहाँका नागरिकहरू विकास र सुविधाबाट वञ्चित भई ‘अनागरिक’ का रूपमा बाँच्न बाध्य भए । यस्तै असमानता र विभेदका कारण नागरिकहरूले सङ्घीय व्यवस्था रोजे । अहिले नेपालको संविधानले स्थानीय, प्रदेश र सङ्घ गरी तीन तहको शासकीय संरचना व्यवस्था गरेको छ । स
कोशी प्रदेशमा आत्महत्याको दर बढ्दै गएको तथ्याङ्कले देखाएको छ । प्रहरी कार्यालयमा भएको अभिलेखबाट यस्तो तथ्य देखिएको हो । प्रहरीको अभिलेखबाट कोशी प्रदेशमा आत्महत्याको अवस्था डरलाग्दो देखिएको छ । कोशी प्रदेशमा आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा आत्महत्याका १ हजार ४८२ वटा घटना दर्ता भएका छन् भने २०७९/०८० मा १ हजार ५४८ र २०८०/०८१ मा १ हजार ५५४ वटा घटना दर्ता भएको कोशी प्रदेश प्रहरी कार्यालयको अभिलेखमा उल्लेख छ । धरानमा पनि आत्महत्याका घटना निरन्तर बढिरहेको देखिन्छ । प्रहरीको अभिलेखबाट यस्तो देखिएको हो । कतिपय घटना प्रहरीसम्म नपुगेका पनि हुन सक्छन् । धरान वा कोशी प्रदेशमा मात्र होइन, देशमै पनि आत्महत्याको
बितेको एक वर्षमा वैदेशिक रोजगारीमा गएका १३ सयजनाभन्दा बढी नेपाली श्रमिकले ज्यान गुमाएको समाचार प्रकाशमा आएको छ । वैदेशिक रोजगार बोर्डले आर्थिक वर्ष ०८०/०८१ मा वैदेशिक रोजगारमा गएका १ हजार ३४६ नेपाली श्रमिकले ज्यान गुमाएको जनाएको छ । यो सङ्ख्या अझै बढ्न सक्छ किनभने यो तथ्याङ्क स्वीकृति लिएर गएका श्रमिकहरूको मात्रै हो । स्वीकृति नलिई गैरकानुनी बाटोबाट कति श्रमिक वैदेशिक रोजगारमा गरए र तीमध्ये कतिजनाको मृत्यु भयो भन्ने तथ्याङ्क कतै उपलब्ध छैन । बोर्डले जनाएअनुसार आर्थिक वर्ष ०८०/०८१ मा सबैभन्दा धेरै विभिन्न रोगका कारण श्रमिकको ज्यान गएको छ । वैदेशिक रोजगारमा रहँदा ज्यान गुमाउने नागरिकहरू
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्री रामनाथ अधिकारीले आइतबार मन्त्रालयमा पत्रकार सम्मेलन गर्दै कृषि अनुदान दुरूपयोग गर्नेहरूको नाम सार्वजनिक गर्ने बताएका छन् । कृषि अनुदानको व्यापक दुरुपयोग भएको गुनासो आएकाले मन्त्रालयले अनुदान लैजानेहरूका नाम सार्वजनिक गर्ने बताएको समाचार आएको छ । कृषि अनुदानको व्यापक दुरुपयोग भएको गुनासो पूर्णतः असत्य होइन । केही किसानले अनुदानको सदुपयोग गरेर देशको कृषि क्षेत्रमा योगदान दिइरहेका भए पनि कतिपयले भने अनुदानको दुरुपयोग गरेका छन् । त्यसैले अनुदान लैजानेहरूका नाम सार्वजनिक गर्ने भनाइलाई सकारात्मक रूपमा लिनु आवश्यक छ । हाम्रो देशको हरेक क्षेत्रमा बेथिति व्याप्त छ । क
पछिल्लो समय झापा जिल्लामा परम्परागत (रैथाने) हात्तीको सङ्ख्या बढ्दै गएको समाचार प्रकाशमा आएको छ । पछिल्लो पाँच वर्षयता जिल्लामा परम्परागत हात्तीको सङ्ख्या झण्डै तेब्बर भएको डिभिजन वन कार्यालय झापाका प्रमुख मेघराज राईको भनाइ समाचारमा आएको छ । २०७५ सालमा हात्तीको सङ्ख्या १०–१२ वटा रहेकोमा अहिले यो सङ्ख्या बढेर ३० पुगेको बताइएको छ । भारतबाट खानाको खोजीमा नेपाल प्रवेश गर्ने हात्ती आहाराका लागि यतै बस्न थालेपछि यहाँ हात्तीको सङ्ख्या बढेको हो । यसरी हात्तीको सङ्ख्या बढेपछि हात्ती–मानव द्वन्द्व बढ्न थालेको छ । झापामा धान, मकैलगायत बालीको जोन–सुपरजोन घोषणा भएपछि हात्तीले जनधनको क्
नेपालमा कुनै पनि विषयमा निर्णय वा नीति निर्माण गर्नुअघि सरोकारवाला र विज्ञहरूसँग छलफल गर्ने खासै परम्परा छैन । विज्ञ र सरोकारवालाहरूसँग परामर्श लिने वा छलफल गर्ने लन नभएकै कारण विभिन्न क्षेत्रमा अपेक्षित परिणाम आउने गरेको छैन । जनअपेक्षा पूरा हुन नसक्नुको एउटा मुख्य कारण पनि यो पनि हो । देशको आर्थिक सुधारकै विषयमा पनि यस्तै भएको छ । नेपालले पहिलो चरणको आर्थिक सुधार कार्यक्रम ०४२ मा सुरु गरेको थियो । विश्व बैंकको ऋण परियोजनामा संरचनात्मक सुधार कार्यक्रम सञ्चालन भएको थियो । सो कार्यक्रम वित्तीय असन्तुलन र बजेट घाटा नियन्त्रण गर्ने, मुद्रास्फीतिलाई वाञ्छित सीमामा राख्ने तथा वित्तीय तथा मौद्रि
धरान–१३ को कृषि बजारमा विषादि अवशेष द्रुत विश्लेषण प्रयोगशाला एकाइ स्थापना भएको छ । नेपाल सरकारको कृषि तथा पशुपंक्षी विकास मन्त्रालय, कृषि विभागअन्तर्गत केन्द्रीय कृषि प्रयोगशालाले यो एकाइ स्थापना गरेको हो । धरानको कृषि बजारमा विषादि परीक्षणका लागि प्रयोगशाला स्थापना हुनु आम उपभोक्ताका लागि निकै खुसीको विषय हो । प्रयोगशालाका सामानहरू र एकजना सहयोगी कर्मचारी पनि आइसकेका छन् । यो प्रयोगशाला आगामी साउन १ गतेदेखि पाइलटको रूपमा सञ्चालनमा आउने बताइएको छ । सबै हरिया तरकारी र फलपूmलमा विषादिको मात्रा अब यहीँ परीक्षण हुनेछ । आजभोलि अधिकांश हरिया तरकारी र फलपूmलमा विषदिको प्रयोग गरिने र यस्ता व
वराहक्षेत्र नगरपालिकाले किसानहरूलाई चार्जेबल टु इन वान स्प्रेयर ट्याङ्की, साना सिँचाइ स्यालो ट्युब वेल तथा पानी तान्ने विद्युतीय मोटर वितरण सुरु गरेको समाचार प्रकाशमा आएको छ । नगरपालिकाले ५० प्रतिशत अनुदानमा किसानलाई चार्जेबल टु इन वान स्प्रेयर ट्याङ्की वितरण सुरु गरेको हो । नगरपालिकाको कृषि विकास शाखामा किसानहरूले दिएको निवेदनका आधारमा आर्थिक विकास समितिको बैठकले टु इन वान स्प्रेयर ट्याङ्कीका लागि ९ सय ८८ जना किसान छनोट गरेको हो । सोही बैठकले ७८ जनालाई साना सिँचाइ स्यालो ट्युब वेल र ४४ जनालाई पानी तान्ने विद्युतीय मोटर वितरण गर्ने निर्णय गरेको समाचारमा उल्लेख छ । वराहक्षेत्र नगरपालिकाको यो
ताप्लेजुङमा विभिन्न स्थानमा गएको पहिरोले दर्जनौँ परिवार विस्थापित भएको समाचार आएको छ । निरन्तर भएको वर्षाका कारणले त्यहाँ विभिन्न स्थानमा पहिरो गएका हुन् । गत बुधबारयता त्यहाँ निरन्तर वर्षा भइरहेको छ । पहिरोले घरमा क्षति पुर्याउँदा दर्जनौँ परिवार विस्थापित भएका हुन् । पहाडी क्षेत्रमा यो नयाँ घटना भने होइन । हरेक वर्ष वर्षा याममा पहाडी क्षेत्रमा विस्थापनका घटना दोहोरिरहन्छन् । विस्थापन मात्र होइन, कयौँ नागरिकले ज्यान पनि गुमाउँछन् । वर्षा याममा देशका विभिन्न क्षेत्रमा प्राकृतिक विपत्ति व्यहोर्न सर्वसाधारण नागरिक बाध्य हुने गरेका छन् । हरेक वर्ष वर्षा याममा तराईमा बाढीसँगै कटान र डुबानका
हाम्रो देशलाई कृषिप्रधान मान्ने गरिन्छ । अहिले पनि देशका ६० प्रतिशतभन्दा बढी नागरिक कृषिमा आश्रित छन् । देशको समृद्धिको पहिलो आधार नै कृषि हो । कृषि क्षेत्रबाट पर्याप्त लाभ लिन सकिएमा देश समृद्धिको दिशातर्पm अगाडि बढ्ने निश्चित छ तर कृषिप्रधान भनिए पनि कृषिजन्य उत्पादनमै आत्मनिर्भर हुन नसक्दा देश दिनदिनै झन्–झन् कमजोर हुँदैछ । यसकारण देशको समृद्धि र नागरिकहरूको जीवनस्तरमा सकारात्मक परिवर्तनका लागि कृषि क्षेत्रमा सुधार र कृषि उत्पादकत्व वृद्धिमा सरकारको ध्यान जानु आवश्यक छ । हुन त कृषिलाई सरकारले पनि प्राथमिकतामै राखेको छ तर कृषि क्षेत्रको विकास अपेक्षित रूपमा हुन सकेको छैन । कृषि क्षे
_Poush 22_1736170149.jpg "#")
_1734253975.jpg "#")
