_1693980289.gif "#")
सप्तरीको सुरुङ्गा नगरपालिका–५ स्थित कुशाहाका पबितार पासवानले तरकारी खेतीबाट परिवारको जीविकोपार्जन मात्र होइन, मनग्य आम्दानी पनि गरिरहेको समाचार त्यहाँबाट आएको छ । उनी मात्र होइन, परिवारका सदस्यले पनि रोजगारी पाएका छन् । उनी तरकारी टिप्ने तथा बजारसम्म पुर्याएर बिक्री गर्ने काममा व्यस्त हुन्छन् । उनले वर्षको तीन यामसम्म तरकारी लाउने गरेका छन् । देशमा सुन्दर भविष्यको कुनै सम्भावना नदेख्ने धेरैका लागि उनी प्रेरणाका स्रोत हुन सक्छन् । उनले तरकारी खेतीबाट वार्षिक एक–डेढ लाख रुपैयाँसम्म आम्दानी गर्ने गरेका छन् । यो सानो रकम होइन । उनले आफ्नै दुई कठ्ठा र लिजमा गरी चार कठ्ठा जमिनमा
देशको हरेक क्षेत्रमा बेथिति छ । राजनीतिक नेतृत्व नै इमानदार हुन नसक्दा सबै क्षेत्रमा यस्तो बेथिति देखिने गरेको छ । राजनीतिक नेतृत्व इमानदार र कर्तव्यनिष्ठ हुन नसक्दा कर्मचारीतन्त्रमा पनि सुधार सम्भव हुन सकेको छैन । राजनीति स्वच्छ हुने हो भने कर्मचारीतन्त्रमा पनि दवाब पर्ने थियो तर यस्तो हुन सकेन । त्यसैले हरेक क्षेत्र अव्यवस्थित छ । यस्तै बेथिति र अनियमितताकै कारण सकारात्मक कामहरू पनि ओझेलमा पर्ने गरेका छन् । देशमा सकारात्मक काम हुँदै नभएका होइनन् । शिक्षा, यातायात, स्वास्थ्य, सञ्चारजस्ता क्षेत्रमा उल्लेख्य प्रगति भएका छन् । नागरिकहरूको चेतना स्तर पनि निकै माथि पुगेको छ तर अनेक बेथिति र भ्रष
दुई दिन लगातार भएको वर्षाका कारण राजधानी उपत्यकासहित देशभर ठुलो जनधनको क्षति भएको छ । मौसम विज्ञान विभागले ठुलो वर्षा हुने पूर्वानुमान सार्वजनिक गर्दै सचेत हुन आग्रह गरेको भए पनि सरकारले कुनै पूर्वतयारी नगर्दा यस्तो अवस्था आएको हो । यसले सरकारी संयन्त्रको असक्षमतालाई पनि छताछुल्ल पारिदिएको छ । समयमै उद्धार गर्न सकिएको भए केही सर्वसाधारणको ज्यान जोगाउन सकिने सम्भावना बढ्ने धारणा व्यक्त भइरहेको छ । केही स्थानमा उद्धार कार्यमा देखिएको सरकारी संयन्त्रको बेवास्ताका कारण यस्तो अनुमान गरिएको हो । यो अनुमान आधारहीन पनि छैन । ललितपुर उपमहानगरपालिकाभित्र पर्ने नख्खु खोलाको बाढीमा फँसेका चारजनाको उद्ध
बिहीबारयता परेको अविरल वर्षाका कारण आएको बाढी–पहिरोमा परेर देशभर ६० जनाको मृत्यु भएको र ६४ जना बेपत्ता भएको समाचार आएको छ । बाढी–पहिरोमा परी काठमाडौँ उपत्यकामा मात्र ३४ जनाको मृत्यु भएको छ । यो पङ्क्ति लेख्दासम्म ललितपुरमा १८, काठमाडौँमा ११ र भक्तपुरमा ५ जनाको मृत्यु भएको समाचार आएको छ । हजारौँ घर डुबानमा परेका छन् भने कयौँ परिवार विस्थापित भएका छन् । यसबाट करोडौँको धनमाल नष्ट भएको छ । बाढीले कयौँ पक्की र झोलुङ्गे पुलका साथै सडक पनि बगाएको छ । यस्तो विषम् परिस्थितिका कारण कतिपय स्थानमा आवागमन नै बन्द भएको छ । वास्तवमा अहिले राष्ट्रिय विपत्तिको सिर्जना भएको छ । कोशी ब्यारेजमा प
एकात्मक र केन्द्रीकृत शासन प्रणालीमा अधिकारको केन्द्रीकरणले विकासमा असन्तुलन सिर्जना गरेको अनुभव गरी नागरिकहरूले सङ्घीय व्यवस्थाको पक्षमा आवाज उठाए । हुन पनि एकात्मक व्यवस्थामा सबै अधिकार र अवसरहरू केन्द्रमै थुप्रिएका थिए । राजधानीबाट टाढा–टाढा रहेका क्षेत्रहरू शासकका आँखामा पर्दैन थिए । त्यसैले दूरदराजका क्षेत्रमा विकास पुग्न सकेन । त्यहाँका नागरिकहरू विकास र सुविधाबाट वञ्चित भई ‘अनागरिक’ का रूपमा बाँच्न बाध्य भए । यस्तै असमानता र विभेदका कारण नागरिकहरूले सङ्घीय व्यवस्था रोजे । अहिले नेपालको संविधानले स्थानीय, प्रदेश र सङ्घ गरी तीन तहको शासकीय संरचना व्यवस्था गरेको छ । स
कोशी प्रदेशमा आत्महत्याको दर बढ्दै गएको तथ्याङ्कले देखाएको छ । प्रहरी कार्यालयमा भएको अभिलेखबाट यस्तो तथ्य देखिएको हो । प्रहरीको अभिलेखबाट कोशी प्रदेशमा आत्महत्याको अवस्था डरलाग्दो देखिएको छ । कोशी प्रदेशमा आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा आत्महत्याका १ हजार ४८२ वटा घटना दर्ता भएका छन् भने २०७९/०८० मा १ हजार ५४८ र २०८०/०८१ मा १ हजार ५५४ वटा घटना दर्ता भएको कोशी प्रदेश प्रहरी कार्यालयको अभिलेखमा उल्लेख छ । धरानमा पनि आत्महत्याका घटना निरन्तर बढिरहेको देखिन्छ । प्रहरीको अभिलेखबाट यस्तो देखिएको हो । कतिपय घटना प्रहरीसम्म नपुगेका पनि हुन सक्छन् । धरान वा कोशी प्रदेशमा मात्र होइन, देशमै पनि आत्महत्याको
बितेको एक वर्षमा वैदेशिक रोजगारीमा गएका १३ सयजनाभन्दा बढी नेपाली श्रमिकले ज्यान गुमाएको समाचार प्रकाशमा आएको छ । वैदेशिक रोजगार बोर्डले आर्थिक वर्ष ०८०/०८१ मा वैदेशिक रोजगारमा गएका १ हजार ३४६ नेपाली श्रमिकले ज्यान गुमाएको जनाएको छ । यो सङ्ख्या अझै बढ्न सक्छ किनभने यो तथ्याङ्क स्वीकृति लिएर गएका श्रमिकहरूको मात्रै हो । स्वीकृति नलिई गैरकानुनी बाटोबाट कति श्रमिक वैदेशिक रोजगारमा गरए र तीमध्ये कतिजनाको मृत्यु भयो भन्ने तथ्याङ्क कतै उपलब्ध छैन । बोर्डले जनाएअनुसार आर्थिक वर्ष ०८०/०८१ मा सबैभन्दा धेरै विभिन्न रोगका कारण श्रमिकको ज्यान गएको छ । वैदेशिक रोजगारमा रहँदा ज्यान गुमाउने नागरिकहरू
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्री रामनाथ अधिकारीले आइतबार मन्त्रालयमा पत्रकार सम्मेलन गर्दै कृषि अनुदान दुरूपयोग गर्नेहरूको नाम सार्वजनिक गर्ने बताएका छन् । कृषि अनुदानको व्यापक दुरुपयोग भएको गुनासो आएकाले मन्त्रालयले अनुदान लैजानेहरूका नाम सार्वजनिक गर्ने बताएको समाचार आएको छ । कृषि अनुदानको व्यापक दुरुपयोग भएको गुनासो पूर्णतः असत्य होइन । केही किसानले अनुदानको सदुपयोग गरेर देशको कृषि क्षेत्रमा योगदान दिइरहेका भए पनि कतिपयले भने अनुदानको दुरुपयोग गरेका छन् । त्यसैले अनुदान लैजानेहरूका नाम सार्वजनिक गर्ने भनाइलाई सकारात्मक रूपमा लिनु आवश्यक छ । हाम्रो देशको हरेक क्षेत्रमा बेथिति व्याप्त छ । क
पछिल्लो समय झापा जिल्लामा परम्परागत (रैथाने) हात्तीको सङ्ख्या बढ्दै गएको समाचार प्रकाशमा आएको छ । पछिल्लो पाँच वर्षयता जिल्लामा परम्परागत हात्तीको सङ्ख्या झण्डै तेब्बर भएको डिभिजन वन कार्यालय झापाका प्रमुख मेघराज राईको भनाइ समाचारमा आएको छ । २०७५ सालमा हात्तीको सङ्ख्या १०–१२ वटा रहेकोमा अहिले यो सङ्ख्या बढेर ३० पुगेको बताइएको छ । भारतबाट खानाको खोजीमा नेपाल प्रवेश गर्ने हात्ती आहाराका लागि यतै बस्न थालेपछि यहाँ हात्तीको सङ्ख्या बढेको हो । यसरी हात्तीको सङ्ख्या बढेपछि हात्ती–मानव द्वन्द्व बढ्न थालेको छ । झापामा धान, मकैलगायत बालीको जोन–सुपरजोन घोषणा भएपछि हात्तीले जनधनको क्
नेपालमा कुनै पनि विषयमा निर्णय वा नीति निर्माण गर्नुअघि सरोकारवाला र विज्ञहरूसँग छलफल गर्ने खासै परम्परा छैन । विज्ञ र सरोकारवालाहरूसँग परामर्श लिने वा छलफल गर्ने लन नभएकै कारण विभिन्न क्षेत्रमा अपेक्षित परिणाम आउने गरेको छैन । जनअपेक्षा पूरा हुन नसक्नुको एउटा मुख्य कारण पनि यो पनि हो । देशको आर्थिक सुधारकै विषयमा पनि यस्तै भएको छ । नेपालले पहिलो चरणको आर्थिक सुधार कार्यक्रम ०४२ मा सुरु गरेको थियो । विश्व बैंकको ऋण परियोजनामा संरचनात्मक सुधार कार्यक्रम सञ्चालन भएको थियो । सो कार्यक्रम वित्तीय असन्तुलन र बजेट घाटा नियन्त्रण गर्ने, मुद्रास्फीतिलाई वाञ्छित सीमामा राख्ने तथा वित्तीय तथा मौद्रि
_Poush 22_1736170149.jpg "#")
_1734253975.jpg "#")
