स्वदेशमै फर्किने वातावरण बनाऊ

गैरकानुनी रूपमा आफ्नो देशमा बसोबास गरिरहेका हजारौँ आप्रवासीलाई अमेरिकी सरकारले बर्सेनी देश निकाला गर्ने गरेको छ ।

कानुनी कागजातविना नै बसिरहेका त्यस्ता आप्रवासीलाई लाखौँ अमेरिकी डलर खर्चेर अमेरिकाले उनीहरूकै देशमा फर्काउने गरेको छ । यसरी आफ्नै देश फर्काइने कानुनी कागजातविहीन आप्रवासीहरूमा नेपाली नागरिक पनि हुने गरेका छन् ।

विश्वका १ सय ९ मुलुकका आप्रवासीमध्ये काजवातविहीनलाई फर्काउने प्रक्रियालाई वर्तमान अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले पनि तीव्रता दिइरहेका छन् । यसपटक पनि केही नेपाली नागरिकहरू फर्काइएका छन् ।

मध्यमवर्गीय अधिकांश नेपाली नागरिकहरूका लागि अमेरिका सपनाको देश बन्ने गरेको छ ।

अमेरिकालाई सपनाको देश ठानेर त्यहाँ जान चाहने नेपालीहरू यसका लागि अनेक प्रयास गर्छन् । वैधानिक प्रक्रियाबाट जान सकेनन् भने एजेन्टहरूलाई लाखौँ रुपैयाँ बुझाएर पनि उनीहरू गैरकानुनी मार्गबाट जान पछि पर्दैनन् ।

यस क्रममा उनीहरूले एजेन्टलाई ६०/७० लाखदेखि एक-डेढ करोड रुपैयाँसम्म बुझाउने गरेको विषय प्रकाशमा आउने गरेको छ । यसका लागि उनीहरूले पुर्खाको अचल सम्पत्ति बेचबिखन गरेर तथा महङ्गो ब्याजमा ऋण खोजेर रकम जुटाउने गरेका छन् । यस क्रममा रकम जुटाउनु मात्र कठिन हुँदैन, उनीहरू जोखिमपूर्ण यात्रा गर्न पनि तयार हुने गरेका छन् ।

यात्राका क्रममा कतिपयले ज्यान पनि गुमाउने गरेका छन् ।
नेपालीहरूले यति महत्वपूर्ण ठान्ने अमेरिकाकै कतिपय नागरिक भने अमेरिकी नागरिकता त्यागेर अन्य देशमा जाने गरेका छन् । सन् २००९ देखि २०२४ सम्मको १६ वर्षमा ४८ हजार १६ जनाले अमेरिकी नागरिकता त्यागेको समाचार प्रकाशमा आएको छ ।

युएस ट्रेजरी डिपार्टमेन्टले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्कअनुसार यस अवधिभित्र सन् २००९ मा सबैभन्दा कम ७ सय ४२ र २०२० मा सबैभन्दा बढी ६ हजार ७ सय ५ जनाले अमेरिकी नागरिकता त्यागेका छन् ।

अमेरिकी नागरिकता त्याग्नका लागि अधिकांशले युरोपेली मुलुकहरूका साथै अस्ट्रेलिया र क्यानडालाई रोज्ने गरेका छन् । नागरिकता त्यागेका धेरै मानिस अमेरिकाको वर्तमान राजनीतिक वातावरणबाट दुःखी भएको विज्ञहरूको भनाइ छ । उनीहरूले देश छाड्नुको अर्को मुख्य कारण कर पनि भएको बताइएको छ ।

राष्ट्रपति ट्रम्पका कारण यस वर्ष देश छाड्ने अमेरिकीको सङ्ख्या अझै धेरै हुने अनुमान गरिएको छ ।
यसबाट अमेरिका सबैका लागि सपनाको देश हुन नसकेको प्रस्ट हुन्छ ।

अधिकांश नेपालीहरू अमेरिकामा रहर वा खुसीले नभई बाध्यतामा बसिरहेका छन् । हुन त कठिन परिस्थितिमा आफ्नै देशको माटो र मातृभूमिको न्यानो अङ्गालो काम लाग्ने निश्चित छ । विदेसिन बाध्य नेपालीलाई पनि यो यथार्थ राम्ररी थाहा छ । त्यसैले राज्यले वातावरण बनाइदिने हो भने कुनै पनि नागरिक विदेशी भूमिमा बस्न तयार हुनै छैन ।

देशको विकास तीव्र गतिमा अघि बढाउने हो भने विदेशमा रहेका दक्ष जनशक्तिलाई स्वदेशमा आकर्षित गर्ने वातावरण बनाउन राज्यले पहल गर्नु आवश्यक छ ।