आज भन्दा ७० बर्ष पहिला नेपालमा राणाहरुको शासकीय दासत्व बाट जनतालाई मुक्त गरि जनतालाईनै मालिक बनाउने अभिप्रायले जनताको शासन स्थापना गर्न नेपाली कांग्रेसले राणा बिरोधि क्रान्तिको शुभारम्भ गर्यो । बिक्रम सम्वत २००७ साल कार्तिक २६ गते भाइटिकाको दिन कांग्रेसले थीर बल मल्ल र पूर्ण सिंह खबासको कमान्डिङ्गमा दुई सय जनमुक्ति सेनालाई रातारात युद्ध मैदानमा तैनाथ गर्यो । तत्कालीन राणा शासकहरुले जनता माथी गरेको अन्यायका विरुद्धमा उत्रन आम जनता आतुर भएका बेला राणा बिरोधी संघर्षमा जाने बाटो खोजीरहेका आक्रोशित जनतालाइ कांग्रेसले बाटो देखाइ दियो । राजा त्रिभुवन राजगद्दी त्याग गरेर भारत गएको मौका छोपेर कांग्रेसल
१९६० को दशकमा नेपाल र दक्षिण कोरियाका नागरिकको प्रति ब्यक्ति आय बराबर थियो । अहिले दक्षिण कोरियाको प्रतिब्यक्ति आय २५ हजार डलरमाथि पुगिसकेको छ भने हामी नेपालीको अबस्था कस्तो छ आत्म मूल्यांकन गर्नु पर्ने समय हो यो । कुनै पनि देशको अर्थतन्त्र बलियो भएन भने राष्ट्रको राष्ट्रिय सम्मान अभिवृधि हुन सक्दैन भन्ने कुरा जगजाहेर नै छ । कमजोर अर्थतन्त्र भएको राष्ट्र परावलम्बी, पराश्रित र राजनीतिक हस्तक्षेपको पीडा व्यहोर्न बाध्य हुन्छ भन्ने कुरा विगतका घटनाक्रम केलाउँदा थाहा हुन्छ । अर्थात कमजोर अर्थतन्त्र भएको राष्ट्र नाम मात्रको सार्वभौम सम्पन्न हुन्छ । राष्ट्र कमजोर हुँदा जनताको मनोबलमा प्रत्यक्ष असर पर
आफ्नो स्थापनाकालदेखि नै नेपाली राष्ट्रियता, एक राष्ट्र नेपाली तथा एक राज्य नेपालको अभ्यास गरिरहेका हामीलाई जातीय र क्षेत्रिय आधारमा विभाजनको प्रयास हुँदै आएको छ । एकसय उनन्तीस भाषिक समुदाय, एकसय छब्बिस जाति र कम्तिमा आठवटा धार्मिक समुदायलाई कुन आधारमा विभाजन गर्ने र कतिवटा राज्य खडा गर्ने भन्ने प्रश्नको जवाफ खोज्नुभन्दा यस्तो अवधारणा अघि सार्नेहरूको एक-एक पहिचान गरी तिनलाई दण्डित गर्नु वाञ्छनीय देखिन्छ । मुलुकमा क्रान्तिका नाममा चलाइएको हिंसात्मक सङ्घर्षसँगै जातीयता र क्षेत्रियतावादी ‘राजनीति’ मुखरित भएको हो । लामो समय र बिहङ्गम धनराशिको लगानी गरेर नेपालीलाई धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र तु
कुमार कार्कीविश्व महामारी कोभिड १९ कोरोना भाइरसका कारण लकडाउन ३ पटक सम्म थप भैसकेको छ । अझै पनि यसका संक्रमितहरु थपिदै गएकाले लकडाउन पनि थपिने सम्भावना पनि बढ्दै गएको छ । अझै एक महिना लक डाउन थपिने हो भने देशमा मध्यम बर्गिय परिवार लगभग ३० प्रतिशत जनसंख्या निम्न गरिबिको रेखामुनी झर्ने छन । झट्ट हेर्दा यो अनुमानमा अलमल परे पनि यसको नतिजा ६ महिना देखि एक बर्ष भित्रमा बाहिर आउने छन् । आफ्नो जीवन उकास्दै गरेका मध्यम बर्गियहरुको ब्यापार ब्याबासायमा ब्यापक गिरावट हुँदा सुकुम्बासी बन्न पुग्नेछन । यो हिसाबले हेर्दा लकडाउनका कारण झन्डै अबको एक देखि दुई बर्षको दौडानमा १० लाख मानिस नचाहादा नचाहादै पनि सुक
अर्थतन्त्र बलियो नहुदा कुनैपनि राष्ट्रको राष्ट्रिय सम्मानमा अभिवृधि हुन् सक्दैन I कमजोर अर्थतन्त्र भएको राष्ट्र परावलंबी, पराश्रित र राजनीतिक हस्तक्षेपको पिडा सहन बाध्य हुन्छ I कमजोर अर्थतन्त्र भएको राष्ट्र नाममात्रकोलागि सार्वभौम सम्पन्न हुन्छन I राष्ट्र कमजोर हुदा जनताको मनोबलमा समेत असर पर्ने गर्दछ I बलियो राष्ट्रको जनताको मनोबल उच्च हुन्छ I विगत तिन वर्ष देखि नेपालको आर्थिक वृद्धिको दर सकारात्मक हुदै गएको थियो र महत्वाकांक्षी योजनाहरु अगाढी राखिएको थियो, तर नेपालको अर्थतन्त्र विश्वव्यापी महामारीको आघातलाई सहन सक्ने खालको नभएको हुदा हाललाई आर्थिक वृद्धि दर समेतमा नकार