अपांगता बिद्यालयमा भौतिक संरचनाको अभाव

धरान/ बौद्धिक आगताहरुलाई लक्षित गरी धरान १६ मा सञ्चालित सुस्त मनःस्थिति बाल कल्याण विद्यालयले सोमबार ३७ औ अभिभावक दिवस एवम् बार्षिक उत्सवसँगै विद्यार्थीहरुलाई लक्षित गरी बनाइएको छात्रावासको उद्घाटन कार्यक्रम सम्पन्न गर्‍यो ।

सो अवरमा सञ्चालन समितिका पदाधिकारी, शिक्षक ता कर्मचारीहरुले सरकारी स्तरबाट पर्याप्त सहयोग नहुदा बौद्धिक अपांगता भएकाहरुको क्षमता अभिवृद्धिमा समस्या भएको बताएका थिए ।

धरान १६ मा रहेको सुस्त मनस्थिति विद्यालय जसले धरानमा रहेका बौद्धिक अपांगता भएका बालबालिकालाई शिक्षा प्रदानसँगै हेरचाहमा ठूलो सहयोग पुगेको छ ।

अहिले यो विद्यालयमा ८८ जना बौद्धिक अपांगता भएकाहरु अध्ययनरत छन् । २०४४ सालमा स्थापना भएको यो विद्यालय कोशी प्रदेशमै एक मात्र धरानमा रहेको छ ।

सोमबार भएको बार्षिकोत्सवमा त्यहाँ अध्ययनरत विद्यार्थीहरुले प्रस्तुत गरेको साँस्कृतिक कार्यक्रममा विद्यार्थीका अभिभावक, विद्यालयका शिक्षक शिक्षिका तथा विद्यालय व्यवस्थापन समितिका पदाधिकारीहरुले सवांलङ्ग विद्यार्थीले प्रस्तुत गरेका नृत्य भन्दा फरक महसुस गरेका थिए ।

समाजमा उनीहरुले पनि अरु जस्तै शिक्षा आर्जन गर्न पाउनुपर्छ, क्षमता प्रदर्शन गर्न पाउनुपर्छ भनेर सञ्चालनमा आएको यो विद्यालयमा पर्याप्त भौतिक पूर्वाधार, छात्रावासको असुविधा लगायतका समस्या हुदा पनि राज्यबाट कुनै सहयोग नआएको विद्यालयकी प्रद्यानाध्यापक आरती थापा कार्कीैले बताइन् ।

यो विद्यालयमा ४ जना शिक्षक र तीन जना कर्मचारी गरी ७ जना कार्यरत रहेका छन् । कोशी प्रदेशभरिका बौद्धिक अपांगता भएकाहरु यस विद्यालयमा अध्ययनरत गर्ने भएकोले छात्रावास लगायतका भौतिक संरचनाको सुविधा छैन ।

विद्यार्थीहरुलाई नियमित अध्ययन गराउनुपर्ने भएपनि हप्तामा एकदिन वा दुई दिनमात्र विद्यार्थीलाई समावेश गरेर पढाउने गरिएको छ । विद्यालयको विधान अनुसार ८ जना विद्यार्थी बराबर एक जना शिक्षक भए पनि सरकारी स्तरबाट त्यो उपलब्ध नभएको प्रद्यानाध्यापक थापाले गुनासो पोखिन ।

नेपाल सरकारले बौद्धिक अपांगता भएकाहरुलाई अध्ययापन गर्ने तौर तरिकामा फरक भएको भएपनि यसतर्फ नेपाल सरकारले खासै ध्यान नदिएको सोही विद्यालयका व्यवस्थापन समितिका पूर्व अध्यक्ष मोहन थापाले जानकारी दिए ।

उनले विदेशमा जस्तै बौद्धिक अपांगता भएकाहरुलाई होस्टल र विद्यालयमा भन्दा पनि घरमै अभिभावककै निगरानीमा अध्ययन अध्यापन गर्ने व्यवस्था राज्यले गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।

अहिले विद्यालयहरु स्थानीय सरकार मातहतबाट सञ्चालनमा रहेका छन् । स्थानीय सरकारको शिक्षा महाशाखाले विद्यालयको निगरानी गर्ने गर्छ । तीनै तहका सरकारले यस्ता विद्यालयलाई सहयोग गर्नुपर्नेमा स्थानीय सरकार धरान उपमहनगरपालिकाका मेयर हर्कराज राईलाई कार्यक्रममा निमन्त्रणा गर्दा पनि उपस्थित नभएकोप्रति १६ नंं वडा समितिका वडाध्यक्ष मुरारी भट्टराईले विडम्बना भएको बताए ।

अन्य विद्यालय भन्दा यस विद्यालयको सिकाइ विधि फरक रहेको छ । विद्यार्थीहरुलाई अक्षर चिनाउने, नाम लेख्न सिकाउने, अभिभावकको नाम, फोनम्बर लेख्न सिकाउनेदेखि विभिन्न चाँडपर्वमा प्रयोग हुने सांकेतिक वस्तुको बारेमा जानकारी गराउदै सिप सम्बन्धी कुरालाई प्राथमिकतामा राखेर सिकाउने गरिएको छ ।

हरेक वर्गका बालबालिकालाई शिक्षा प्रदान गर्ने नेपालको संविधानमै उल्लेख छ ।

शिक्षाको ज्योति छर्ने काम सरकारकै हो तर नीजि तथा सामुदायिक विद्यालयतर्फ सरकारको ध्यान गए पनि यस्ता विद्यालयतर्फ भने जान सकेको छैन । सरकार गम्भीर देखिदैन ।