धरान /धरान उत्सव स्थानीय घरेलु उद्योगका उत्पादनका स्टलहरुका लागि प्रदर्शन गर्ने थालेको रुपमा रहेको छ ।
गत शुक्रबारदेखि धरानको पब्लिक माविको खेल मैदानमा भएको उत्सवमा ७५ वटा स्टलहरु राखिएका भएपनि अन्य स्टलको तुलनामा घरेलु उद्योगका स्टलहरु भने सम्झन लायक रहेका छन् ।
१२३ औं धरान उत्सवमा विभिन्न प्रकारका व्यापारिक तथा जातीय परिकारका साथै सँस्कृति झल्किने स्टलहरु रहेका छन् । यी मध्ये त्यहाँ रहेका दुई वटा स्टल भने नितान्त फरक छन् ।
एउटा हो महिला उद्यमीबाट उत्पादन भएको स्वदेशी जडीबुटीबाट बनेका नुहाउने साबुन र अर्को स्टल धरानका अपांग तथा असहायहरुले बासको प्रयोग गरेर बनाइएका सजावटका सामानका स्टल ।
यी दुई स्टल नितान्त धरानकै उत्पादन हुन् । विगत ५/६ बर्ष अगाडिदेखि धरान १५ मा आफ्नै घरमा घरेलु उद्योग स्थापना गरी तितेपाती, चारकोल, मह तथा निम प्रयोग गरेर उद्यमी मनिता घिमिरेले साबुन बनाउँर्दै आएकी छन ।
उनले उत्पादन गरेको सावुनको माग धरानमा मात्र हैन सबैतिर उत्तिकै छ । उत्सवमा पनि उनले उत्पादन गरेको सावुनको माग उत्तिकै देखिन्थ्यो ।
महिला पनि आत्मनिर्भर बन्न सक्छन् भन्ने उदाहरण पेश गर्ने घिमिरेले आफूमात्र हैन अरु महिलालाई समेत प्रत्यक्ष तथा अप्रत्यक्ष रुपमा रोजगार प्रदान गर्दै आएकी छन् ।
स्थानीय स्तरमै पाइने जडिबुटी प्रयोग गरेर बनाइएका सावुनको माग अत्याधिक रहेको उद्यमी घिमिरे बताउँछिन ।
उनले सावुन उत्पादनसँगै कोशी प्रदेशका विभिन्न स्थानीय तहमा गएर त्यहाँका महिलाहरुलाई तालिम दिएर आत्मनिर्भर बनाउने काम समेत गदैै आएकी छन् ।
राज्यबाट खासै सहयोग नभए पनि आफू सावुन उद्योग सञ्चालन गर्दा सन्तुष्ट भएको उनी बताउँछिन् सावुनमा प्रयोग गर्ने सामाग्री जम्मा गर्न भने समस्या भएको उनको भनाई छ ।
यस्तै यो उत्सवमा राखिएको अर्को स्टल अपांग तथा असहायहरुले बासको प्रयोग गरेर बनाईएका विभिन्न सजावटका सामाग्रीहरु आकर्षणको केन्द्रविन्दु बनेको छ ।
धरान १ मा रहेको अपांग तथा असहाय गृहमा रहेका ७ जनाले बासबाट आकर्षक कलमदानी, फूल लगायत विभिन्न सजावटका सामाग्री बनाउने गर्छन् ।
त्यहाँ रहेका सामाग्रीहरु धेरैले मन पराउने गरेको गृहमा आमाको भूमिका निर्वाह गर्दै आएकी लक्ष्मी राई बताउँछिन् । गृहमा अहिले २३ जना आश्रित छन् ।
उनीहरुलाई यो सँगै विभिन्न प्राविधिक सीप समेत दिने गरेको राई बताउँछिन् ।
आत्मनिर्भर बन्नकै लागि यस्ता सीपहरु सिकाउने गरेको उनको भनाई छ ।
अहिले उनीहरुले बासबाट बनाइएका सजावटका सामाग्री धरान उत्सवमा विक्री तथा प्रदर्शनीका लागि राखिएका छन् ।
उनीहरुले बनाएका सामाग्रीहरु अत्यन्तै राम्रो भएको र खरिद गरेर सहयोग गरिदिनुपर्ने उत्सवमा आएका सर्वसाधारण बताउँछन् ।
उत्सवमा स्थानीय जातिय खानाका परिकार, स्थानीय उत्पादन लगायतका ७५ स्टलहरु रहे पनि यी दुई स्टलमा राखिएका सामाग्रीहरुको भने मेहनतसँगै पसिना जोडिएको भान हुने गरेको छ ।
उत्पादन गरेको सावुन प्रतिगोटा १ सय ५० रुपैयामा विक्री गर्ने गरिएको छ भने बासबाट बनाइएका सजावटका सामान ५ सय देखि १ हजार सम्म पर्ने गरेको छ ।
आफ्नै बलबुतोले धरानमा सावुन उद्योगलाई स्थापित गर्ने उद्यमी महिला मनिता घिमिरे र केही गर्न सक्दैनन् भन्ने मनस्थितिलाई चिरेर आफ्नो परिश्रममा बाच्न प्रयासरत अपांग तथा असहायहरुले आफैले सिर्जना गरेका सामाग्री प्रदर्शन गर्ने जुन अठौट गरेका छन् उत्सवमा आउनेहरुले त्यसको खुलेर प्र्रशंसा गरेका छन् ।
उनीहरुलाई राज्यले समेत सहयोग गर्नुपर्ने धारणा समेत अघि सार्ने गरेका छन् ।