बेसाहाराको साहारा घर ‘माया घर’

इटहरी । सुनसरीको इटहरी–२ मा अवस्थित माया घर नेपाल बेसहाराहरूको लागि आश्रय स्थल मात्रै हैन सबैको माया पाउने साझा घर बनेको छ । आफन्तहरूबाट टाढिएका, सडकमा अलपत्र र कष्टकर जिवन बिताउदै आएका, घरपरिवारबाट बेसहारा बनेकाहरूलाई खोजी गरी आश्रय दिदै आएको माया घर नेपालकै नमूना माया घर बन्नेमा अग्रसर रहेको छ ।

दुई जना मानसिक रोगीहरू राखेर सुरूवात गरेको माया घरमा अहिले ४२ भन्दा बढी महिला तथा पुरूषहरूले आश्रय लिदै आएका छन् जसमा ३ जना नाबालकहरू पनि रहेका छन् । करीब २ वर्ष अघि देखि सञ्चालनमा आएको माया घर हाल बिभिन्न निकाय तथा दाताहरूबाट संकलित खाद्यन्न र चन्दा सहयोगबाट निरन्तर सञ्चालन हुदै आएको छ ।
दुई वर्ष अघि माया घर स्थापनाका निम्ति पुराण लगाएर दाताबाट साढे ७ कट्ठा जग्गा प्राप्त गरे अनुसार भवन निर्माण गरिएको थियो । तर निर्माण भएका कोठामा आश्रय लिएर बसेकाहरूलागि अपुग भएपछि दाताहरूकै सहयोगमा हाल ३ कोठाका भवन निर्माण भएका छन् । संस्थामा हाल भवनभन्दा बाहिर राखेर समेत आश्रय दिइरहेका छन् । पानी पर्दा र ठूलो हावाहुरी आउँदा संस्थाको कार्यालयमा आवासको व्यवस्था गरिँदै आएको माया घर नेपालकी सचिव सुभद्रा प्याकुरेल बताउछिन् ।

माया घरमा अहिले ३ नावालकहरू सहित ४२ जनाले आश्रय लिदै आएका छन् । उनिहरूमध्ये धेरै जसो मानसिक रोगि भएका र समय अनुसार औषधी उपचार पनि माया घरबाटै हुने गरेको माया घर इटहरीकी सहयोगी अर्पणा राइले बताइन् । उनले भनिन्, ‘अहिले जन्मदादेखिको बच्चासहित ६८ वर्षीया आमा पनि हामीकहाँ हुनुहुन्छ ।’ माता राधिका दासीको संरक्षकत्वमा उनीहरूलार्ई राखिएको उनले बताइन् ।

एउटा भवनमा ४२ जना सम्म बेसहारा र पीडितहरूलाई आश्रय दिएर सामाजिक काम गर्नु आफैमा चुनौतीपूर्ण रहेको बताउदै माया घरकी सचिव सुभद्रा प्याकुरेल भन्छिन् अरूलाई सहारा दिएर राख्ने माया घर अहिले आफै सहारा खोज्दै हिड्नुपरेको छ । यो वर्ष देखि स्थानीय सरकारले केही राहत स्वरूप आर्थिक सहयोगको प्रतिवद्धता जाहेर गरेपनि प्रदेश सरकार र केन्द्रीय सरकारबाट त्यती सहयोग प्राप्त नभएको सचिव प्याकुरेलको भनाइ छ ।

यतिमात्र नभएर माया घर नेपालले अलपत्र परेकाहरूलाई घरमा शरणमात्र दिएको छैन बिभिन्न सिपहरू सिकाएर उनीहरूलाई दक्ष बनाइ आयमुलक काममा समेत लगाउने गरेको छ । मायाघरमा औषधी उपचार पछि ठिक भएका मानसिक रोगीहरूलाई एउटा एउटा सिप सिकाएर आफैमा दक्ष बनाइ बिदाइ समेत गर्ने गरेको छ ।

जम्मा ५२ जना बसोबास गरेकोमा हाल सम्म १२ जनालाई आयमुलक सिप सिकाएर बिदाइ गरिसकेको माया घर नेपालकी सचिव सुभद्रा प्याकुरेलले बताइन् । उपचारपछि निको भएका केहीलार्ई संस्थाले परिवारसँग मिलन गराउन समेत सफल भएको छ । कतिपयका आफन्त नभएको हुँदा संस्थामै आश्रित छन् । सहयोगी दाताहरूले सहयोग गरे पनि आर्थिक अभावका कारण भौतिक संरचना थप गर्न नसकिएको संस्थाको भनाइ छ ।