धरान/ कोरोना संक्रमणका कारण घोषणा गरिएको लकडाउनले हरेक क्षेत्र प्रभावित बनायो । व्यापार व्यवसाय समेत ठप्प बने । व्यापार व्यवसाय ठप्प हुदा कृषहरुले उत्पादन गरेको कृषि सामाग्री समेत भारत निर्यात नहुँदा कृषि उत्पादनहरु त्यसै खेर गए ।
लकडाउनको प्रभावले सुनसरीको धरानस्थित कृषि उपज बजारमा एक वर्षयता तेज पत्ताको कारोबारनै ठप्प भएको छ । लकडाउन खुल्ला भए पनि अझै भारतीय व्यापारीहरु तेजपत्ता खरिदका लागि नआउँदा कारोबार ठप्प बनेको कृषि उपज बजारले जनाएको छ ।
मसलाजन्य बस्तुमा प्रयोग हुने तेजपत्ताको कारोबार धरानको कृषि उपज बजार स्थलमा करिब एक वर्षयता थन्किएको छ । पूर्वी पहाडी जिल्लाको कृषकहरुको भरपर्दो आम्दानीको स्रोत रहेको तेजपत्ता विक्री नहुदा सबैभन्दा बढी मारमा कृषक तथा व्यापारी परेका छन् । धनकुटाकी थिरमाया लिम्बुले यो बर्ष तेजपत्ता विक्री नभएको बताइन् । विक्रीका लागि धरानस्थित कृषि बजारमा ल्याएर थन्क्याउनुपर्ने अवस्था आएको उनी बताउँछिन् । उनी भन्छिन् ‘विक्री हुन्छ कि भनेर कृषि बजार ल्यायो, विक्री हुदैन, बेकारमा ढुवानी खर्च मात्र तिर्नुप¥यो । उनी जस्तै सयौ कृषकहरुले विक्री नभएर तेजपत्ता फाल्नुपर्ने अवस्था आएको छ ।
तेजपत्ताको मुख्य बजार भारत भएको कृषि बजारले जनाएको छ । तर, लकडाउन यता भारतीय व्यापारीहरु तेजपत्ता खरिदको लागि नआइदिदा तेजपत्ताको कारोबार नभएको कृषि बजारका तेजपत्ता व्यापारी विनोद कुलुङ बताउँछन् । उनी भन्छन् ‘गतवर्ष प्रतिभारी १ हजारमा खरिद भएको तेजपत्ता अहिले प्रतिभारी ५ सय रुपैयाँ मात्र छ, हामीले पनि भारतीय व्यापारी आउँछन् र विक्री गरौ भन्ने आशाले लिएका हौ, तर खरिद गरेको तेजपत्ता अहिले पनि जस्ताको तस्तै छ ।’ उनले कृषकहरुले दुःख गरेर ल्याएको तेजपत्ता विक्री नहुँदा बाध्य भएर कृषि बजारमा थन्क्याउनु पर्ने अवस्था आएको बताए ।
कृषि उपज बजारका अनुसार ९५ प्रतिशत तेजपत्ता छिमेकी मुलुक भारतमा निर्यात हुने गरेको छ ।
कृषि बजारमा वार्षिक करिब ५ हजार मेट्रिकटन अर्थात एक करोड बराबरको तेजपत्ताको कारोबार हुने गरेपनि यो वर्ष कारोबार नभएको कृषि उपज बजारका व्यवस्थापक लक्ष्मण भट्टराई बताउछन् । उनले भने, ‘कृषकहरुले कृषि बजारसम्म तेजपत्ता ल्याउछन्, भारत निकासी नहुने भएपछि व्यापारीले पनि लिदैनन्, त्यसै थन्क्याएर उनीहरु फर्कन्छन् ।’